تجهیزات حفاظت فردی به لوازمی گفته می‌شود که کارگران برای محافظت از جان خود و متناسب با شرایط محیطی که در آن کار می‌کنند از آن استفاده می‌کنند. در محیط کار مخصوصاً محیط‌هایی که پرخطر است، استفاده از این تجهیزات باعث کاهش آسیب و زیان می‌گردد. در هنگام انتخاب تجهیزات حفاظت فردی باید توجه کنید که این لوازم با استانداردهای تعیین شده مطابقت داشته باشد. همچنین این تجهیزات باید با فصل و فرهنگ جامعه هماهنگ باشد و به‌راحتی بتوان از آن استفاده کرد.
معرفی تجهیزات حفاظت فردی PPE
personal protective equipment که به اختصار با PPE نمایش داده می‌شود، به معنای تجهیزات حفاظت فردی است. لوازم حفاظت فردی برای بالا بردن امنیت کارگران موقع انجام کارهای پرخطر و با ریسک بالا کاربرد دارند. این تجهیزات معمولاً برای کم کردن خطراتی که ممکن است باعث صدمه و بیماری جدی در فضای کار شود، استفاده می‌گردد. این آسیب‌ها می‌تواند از طریق تماس با مواد شیمیایی، رادیولوژیکی، فیزیکی و الکتریکی به‌وجود آید. در واقع می‌توانیم بگوییم تجهیزات حفاظت فردی PPE شامل ابزارهایی می‌شود که در هنگام کار با مشاغل خطرناک از فرد در مقابل هرگونه آسیبی محافظت می‌کند و باعث کم شدن آسیب در کارکنان می‌شود.
ویژگی‌های تجهیزات حفاظت فردی
- با نوع عملی که انجام می‌دهید تناسب داشته باشد.
- از افراد به‌طور کامل محافظت به‌عمل آورد.
- کار با آن آسان باشد.
- دارای اندازه مناسب برای فردی که از آن استفاده می‌کند باشد.
- باعث ایجاد خطر برای فرد استفاده کننده نشود.
- با کمترین آموزش و برای اکثر افراد قابل استفاده باشد.
- مطابق با استانداردها و برنامه‌های HSE باشد.
- طبق دستور تولید کننده آن به‌کار برده شود.
انواع تجهیزات حفاظت فردی PPE
تجهیزات حفاظت فردی PPE باعث محافظت بیشتر قسمت‌های مختلف بدن شده و در نتیجه در هنگام انجام کارهای پرخطر از بدن محافظت می‌کند. لباس‌های محافظ بدن در مقابل مواد آسیب‌زا مثل دستکش، کفش، ماسک، عینک، دستگاه‌های تنفسی و دیگر تجهیزاتی که در ارتفاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد، جزو لوازم ضروری می‌باشند که همه آنها از برندهای مختلف و طرح‌های متفاوت ساخته شده‌اند.
تجهیزات لباس کار
لباس کار از جمله لباس ضد اسید باید متناسب با محل فعالیت و نوع کار کارگر انتخاب شود و تا آنجا که می‌تواند از بروز خطرات جلوگیری کند. همچنین این لباس باید به‌گونه‌ای باشد که هیچ ناحیه آزادی در آن وجود نداشته باشد و برای کارگرانی که با ماشین آلات سر و کار دارند تمام بدن آنها را پوشش دهد.
تجهیزات حفاظت فردی برای محافظت از سر
برای محافظت از سر معمولاً از کلاه ایمنی از جمله کلاه ایمنی مهندسی استفاده می‌گردد. علت به‌کار بردن کلاه ایمنی، محافظت از سر در برابر ضربه‌های مکانیکی می‌باشد. بنابراین این کلاه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که بتواند ضربه‌های سنگین را تحمل کند. همچنین یک دلیل دیگر برای استفاده از کلاه ایمنی کاهش فشار ضربات وارد شده به سر می‌باشد.
همچنین بخوانید: تجهیزات ایمنی شرکت نفت
تجهیزات حفاظت از چشم
یکی از تجهیزات حفاظت فردی PPE استفاده از عینک ایمنی برای محافظت از چشم می‌باشد. بیشتر افراد فکر می‌کنند که باید خود را در مقابل خطرات ناشی از پرت شدن از ارتفاع و یا کار کردن با اشیا سنگین محافظت کنند؛ اما خطر پاشیده شدن مواد شیمیایی و یا وارد شدن چوب به داخل چشم جزو خطراتی است که نمی‌توان آن را پیش بینی نمود. به‌همین خاطر برای جلوگیری از این خطر از عینک ایمنی کار از جمله گاگل استفاده می‌گردد. گاهی اوقات استفاده از یک عینک ایمنی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز شما باشد؛ بنابراین باید از یک محافظ کامل استفاده کنید.
تجهیزات حفاظت فردی PPE درمقابل جرقه‌های الکتریکی
افرادی که در فضای کار خود با برق سر و کار دارند احتیاج به ابزاری دارند که بتواند از آنها حفاظت زیادی به‌عمل آورد. کارکنان باید در فضایی فعالیت کنند که بار الکتریکی تخلیه شود. این مسئله بسیار ضروری می‌باشد و حتماً باید از لوازمی مثل لباس، دستکش و کفش استفاده گردد.
تجهیزات محافظت از دست
یک دستکش ایمنی مناسب در فضای کار با در نظر گرفتن نوع خطراتی که در این فضا وجود دارد ضروری می‌باشد. مثلاً فردی که با چوب سر و کار دارد باید از دستکشی استفاده کند که جنس آن متناسب با کاری باشد که انجام می‌دهد. با در نظر گرفتن نوع کاری که انجام می‌دهید می‌توانید دستکشی متناسب با آن را انتخاب کنید. دستکش‌هایی مثل دستکش ضد ارتعاش، دستکش ضد برش، دستکش محافظ در برابر سرما یا گرما و محافظ در برابر خطرات آلودگی با باکتری و دستکش محافظ در برابر پاشیده شدن مواد شیمیایی رقیق از جمله تجهیزات محافظت از دست به‌شمار می‌آیند. قبل از شروع کار بهتراست دستکش‌ها از نظر مقاومت در مقابل پارگی تست شوند.
تجهیزات محافظت از سیستم تنفسی
از مهمترین لوازمی که وظیفه محافظت از سیستم تنفسی را بر عهده دارد ماسک شیمیایی می‌باشد؛ اما باید در نظر داشته باشیم که استفاده از ماسک نباید باعث محدودیت در حفاظت از سیستم تنفسی شود. ابزارهای دیگری هم وجود دارد که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد که در برابر آلاینده‌هایی که با چشم قابل دیدن نیستند از سیستم تنفسی محافظت به‌عمل می‌آورد. وظیفه ماسک‌ها جلوگیری از ورود آلودگی‌ها به سیستم تنفسی می‌باشد؛ اما گاهی اوقات نیاز است که شرایطی فراهم شود تا اکسیژن بیشتری به سیستم تنفسی وارد گردد که در این صورت از ماسک‌های مخصوص استفاده می‌شود.
تجهیزات محافظت از سیستم شنوایی
فعالیت در فضاهای پر سر و صدا باعث آسیب به گوش فرد و ایجاد مشکل برای سیستم شنوایی می‌شود. گوشی ایمنی جزو وسایلی می‌باشد که در مقابل صداهای زیاد از گوش محافظت می‌کند. این گوشی شامل انواع مختلفی است که هر کدام کاربرد منحصر به‌فرد خود را دارند. این محافظ‌ها با نام‌های ایرپلاگ، نیمه ایرپلاگ، ایرماف، روکلاهی و روی سر در بازار وجود دارد.
تجهیزات حفاظت فردی PPE برای پا
یکی از مهمترین تجهیزاتی که برای حفاظت از پا از آن استفاده می‌گردد کفش کار ایمنی است. به‌کار بردن کفش ایمنی برای مشاغلی که احتمال افتادن ازارتفاع وجود دارد مانند کارگران ساختمان و افرادی که بر روی داربست‌ها مشغول به‌کار می‌باشند ضروری می‌باشد. در کارهایی که ممکن است پای فرد سر بخورد هم استفاده از کفش ایمنی یا چکمه ایمنی محافظت خوبی را فراهم می‌سازد. همچنین کفش کار ایمنی برای مشاغلی که مجبور هستند تا در داخل آب یا روی زمین خیس کار کنند نیز مناسب است. بهتر است این کفش‌ها ضد آب باشند و همچنین از قسمت مچ پا محافظت کنند تا مانع سر خوردن شخص شوند. از موارد دیگری که در انتخاب کفش ایمنی باید به آن توجه شود استحکام و مقاومت آن می‌باشد که باید از جنسی مرغوب و با کیفیت درست شده باشند و به آسانی پاره نشود. از ویژگی‌های دیگر یک کفش ایمنی خوب تقسیم وزن بدن در قسمت‌های مختلف پا می‌باشد تا فشار زیادی به پای کارگران وارد نشود.
تجهیزات حفاظت فردی چشم‌شوی و دوش ایمنی
در فضاهایی که با مواد شیمیایی سر و کار دارید امکان وارد شدن مواد شیمیایی به داخل چشم و ریختن آن بر روی صورت زیاد است؛ در نتیجه در این فضاها باید از دستکش‌ها و محافظ صورت استفاده کنید. همچنین وجود چشم‌شوی و دوش ایمنی در چنین فضایی باعث می‌شود تا در لحظه نخست برخورد مواد شیمیایی با چشم و صورت آن را شستشو داده و اثر آن را به حداقل برسانید. این دوش‌ها برای از بین بردن آلودگی‌ها از لباس‌های اطفاع حریق استفاده می‌شوند.
چه کسانی باید از تجهیزات حفاظت فردی PPE استفاده کنند؟
همه افرادی که با بیمار و اشیا و افراد آلوده سر و کار دارند باید از این تجهیزات استفاده کنند؛ مانند پرستاران، پزشکان، کارکنان رادیولوژی و آزمایشگاه و تمام مشاغلی که با مواد شیمیایی و فیزیکی و بیولوژیکی سر و کار دارند. همچنین افرادی که در ارتفاعات مشغول به‌کار هستند بر روی داربست‌ها فعالیت می‌کنند همه باید از لوازم حفاظت فردی برای جلوگیری از بروز خطرات استفاده کنند.
اهمیت استفاده از تجهیزات حفاظت فردی PPE
عدم به‌کار بردن وسایل حفاظت فردی در محیط‌های کاری که پرخطر می‌باشد باعث می‌شود تا اگر اتفاقی برای کارگران بیفتد مسئولیت آن بر عهده کارفرما باشد. بنابراین اهمیت استفاده از تجهیزات حفاظت فردی PPE علاوه بر تحت تاثیر قرار دادن مسائل جسمی و سلامتی مسائل مالی و قانونی را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. همه کارمندان در فضای کار لازم است از لباس مخصوص و وسایل ایمنی که کارفرما در اختیار آنها قرار می‌دهد استفاده کنند. در واقع استفاده از این وسایل حفاظت فردی در فضای کار به خاطر حفظ سلامت فرد در محیط پرخطر کاری است.
بعضی از محیط‌های کاری مملو از مواد شیمیایی و گازهای سمی است که اگر از ماسک‌های تخصصی در این محیط استفاده نشود باعث آسیب فراوان به سیستم تنفسی فرد می‌گردد. در صورتی که فرد در استفاده از این وسایل ایمنی تنبلی کند ممکن است عضوی از بدن خود را از دست بدهد و یا نقصی به عضوی از بدن او وارد گردد و در نتیجه حسرت آن برای مدت‌های طولانی در وجود او باقی می‌ماند؛ درنتیجه بر روی کیفیت زندگی و کار او تاثیر بسیار زیادی می‌گذارد.
معرفی استانداردهای انواع تجهیزات حفاظت فردی
همه کشورها دارای استاندارد ملی مخصوص به خود می‌باشند؛ مثلاً استاندارد ملی کشور آلمان با DIN و استاندارد ملی کشور انگلیس با BS نشان داده می‌شود. پس از به‌وجود آمدن اتحادیه اروپا مقرراتی به‌عنوان CE گذاشته شد که در کنار استانداردهای ملی این استاندارد هم در همه کشورهای اروپایی رعایت می‌شود. استاندارد وسایل حفاظت فردی به صورت EN و یک کد ارائه می‌گردد.
یکی از نکات مهمی که در استفاده از وسایل حفاظت فردی باید به آن توجه شود بررسی خطرات و انتخاب وسیله درست بر اساس ارزیابی که در مورد خطرات شغلی انجام می‌شود می‌باشد. همچنین همه تجهیزات حفاظتی باید طبق کاربرد خود با طراحی‌هایی که متناسب با عملکرد آن هستند تولید شوند و در محیط بهداشتی از آنها نگهداری شود. تنها تجهیزاتی مورد قبول هستند که استاندارد های NIOSH و ANSI در آنها به‌کار رفته شده باشد. همچنین تجهیزات جدیدی که خریداری می‌شوند باید با استانداردهای به‌روز ANSI که ترکیب شده با قوانین مرتبط با تجهیزات ایمنی osha هستند تطبیق داده شده باشند. این استانداردها همه تجهیزات حفاظت فردی را در بر می‌گیرد.
اهمیت آشنایی با تجهیزات حفاظت فردی
اهمیت شناخت تجهیزات محافظت فردی به‌خاطر این است که فرد بتواند خود را در مقابل آسیب‌هایی که در محیط کار وجود دارد، محفوظ نگه دارد. با توجه به دستورالعمل‌هایی که از طرف شورای عالی حفاظت فردی به کارفرمایان داده می‌شود؛ آنها ملزم هستند تا تمام وسایل مورد نیاز برای محافظت از کارگران و کارکنان خود را فراهم سازند. همچنین کارفرمایان ملزم هستند تا با یک برنامه آموزشی نحوه استفاده از این وسایل حفاظت فردی را به کارگران خود بیاموزند.
اگر استفاده از این وسایل حفاظتی باعث ناراحتی کارگران گردد و علت واقعی به‌کار بردن این وسایل برای آنها تفهیم نشود، ممکن است به صورت ناقص یا غلط از وسیله حفاظتی استفاده کنند و در نتیجه حفاظت کافی و لازم برای آنها ایجاد نشود. در برنامه آموزشی استفاده کنندگان از وسایل حفاظتی تجارب خود را از کاربرد این وسیله در میان می‌گذارند و روش استفاده صحیح از آن برای کارکنان تشریح می‌شود. در آموزش‌های عملی علاوه بر اینکه کارگران با استفاده از PPE آشنا می‌گردند به اهمیت استفاده از این تجهیزات حفاظتی نیز پی می‌برند.
همچنین بخوانید: تجهیزات ایمنی کارگران معدن
آموزش‌های مرتبط با تجهیزات حفاظت فردی
یادآوری خطرات و ریسک‌هایی که در فضای کاری وجود دارد به کارگرها و تکنسین‌ها و به‌کارگیری تجهیزات ایمنی مناسب، از بسیاری از آسیب‌ها جلوگیری خواهد کرد. در درجه‌ی اول بایستی تجهیزات حفاظت فردی PPE مناسبی با توجه به نوع فعالیت و آسیب‌های مربوطه، گزینش شود و سپس نحوه‌ی استفاده از هر یک نیز به‌درستی آموزش داده شود. در این خصوص، توجه به موارد زیر، حائز اهمیت است.
- بیان الزامات
- بیان دلیل انتخاب نوع به‌خصوصی ازPPE
- بیان قابلیت‌های PPE
- توضیح طرز استفاده ازPPE
- تمرین نحوه استفاده از PPE
- توضیح چگونگی نحوه اقدام در شرایط اضطراری
- بیان چگونگی تهیه، نگهداری و نظافت PPE
تجهیزات حفاظت فردی نیاز کسب و کار شما
تجهیزات حفاظت فردی یاPPE به تجهیزاتی گفته می‌شود که کارکنان و کارگران برای حفظ جان و ممانعت از عوارض و مشکلات ناشی از کار از آن استفاده می‌کنند. مشاغل پرخطر زیادی وجود دارد که اگر از این تجهیزات در هنگام کار استفاده نشود، ممکن است آسیب‌های جبران ناپذیری به فرد وارد شود. مثلاً کادر درمان که در معرض ویروس‌ها و بیماری‌های مختلف هستند، حتماً باید از این تجهیزات حفاظت فردی برای سالم ماندن استفاده کنند. همچنین افرادی که با مواد سمی و آتش‌زا سر و کار دارند و یا افرادی که در ارتفاعات مشغول به‌کار هستند، حتماً باید از لوازم حفاظت فردی مخصوص به خود استفاده کنند. قبل از اینکه کارگران ملزم به استفاده از این تجهیزات شوند، باید آموزش‌های لازم و علت استفاده از این تجهیزات برای آنها تشریح گردد تا افراد با رغبت و بدون هیچ‌گونه ممانعتی از این تجهیزات استفاده کنند.
لیست منابع
3 دیدگاه در “تجهیزات حفاظت فردی PPE چیست؟”