استفاده از ماسک شیمیایی در برخی شرایط و موقعیت‌ها ضروری به نظر می‌رسد. برخی کارکنان مشاغل و صنایع در محیطی مشغول فعالیت هستند که دارای مواد شیمیایی و گازهای سمی است. در این نوع محیط‌ها عدم استفاده از ماسک نیم صورت و تمام صورت، باعث آسیب به دستگاه تنفسی و مشکلات دیگر خواهد شد. اساسا ماسک‌های نیم صورت و تمام صورت چه ویژگی‌هایی دارند؟ تفاوت اصلی این دو نوع ماسک در چیست؟ در این مطلب از کاراسیفتی به بررسی این دو ماسک خواهیم پرداخت.
ماسک نیم صورت چیست؟
قبل از پرداختن به تفاوت‌های ماسک نیم صورت و تمام صورت، بهتر است ابتدا به تعریف این ابزارها بپردازیم. ماسک نیم صورت یکی از مهم‌ترین ابزارها و تجهیزات محافظتی فردی محسوب می‌شود. از ماسک نیم صورت برای جلوگیری از استنشاق گازهای سمی و هوای آلوده استفاده می‌کنند. اتحادیه اروپا قوانین و مقررات خاصی در خصوص استفاده از تجهیزات ایمنی، اجمله ماسک نیم‌صورت وضع کرده است.
ماسک نیم صورت از افراد در برابر مواد مضر و هوای آلوده محافظت می‌کند. به هر حال حین کار با مواد شیمیایی، ممکن است حوادث ناگواری رخ دهد. کار اصلی ماسک نیم صورت، فیلتر کردن مواد مضر است. ماسک نیم صورت ازجمله مهم‌ترین ماسک‌های تنفسی و شیمیایی محسوب می‌شود. ماسک نیم صورت و تمام صورت در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. دلیل استقبال از ماسک نیم صورت، بالا بودن سطح ایمنی آن است. این نوع ماسک‌ها طوری طراحی شده‌اند که فیلتر مناسبی در برابر مواد مضر باشند. ماسک‌های نیم صورت در انواع کارتریج‌دار و بدون کارتریج تولید و عرضه می‌شوند. ویژگی اصلی این ماسک‌ها، قابلیت استفاده آن به صورت روزمره است. معمولا از این نوع ماسک‌ها در فعالیت‌هایی، مثل رنگ‌آمیزی، مونتاژ، صنایع شیمیایی و … استفاده می‌کنند.
ماسک تمام صورت چیست؟
یکی از انواع تجهیزات تنفسی است که به صورت کامل صورت را می‌پوشاند. در این نوع ماسک‌ها باید چشم، دهان و بینی کاملا پوشانده شوند. ماسک نیم صورت و تمام صورت از پیش فیلتر، فیلتر و کارتریج تشکیل شده‌اند. با این حال تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند که در ادامه به مقایسه آنها خواهیم پرداخت. امروزه در اغلب مشاغل صنعتی، استفاده از ماسک تمام صورت رواج پیدا کرده است؛ به خصوص فعالیت‌هایی که در معرض انواع گازهای سمی و مواد شیمیایی قرار دارند. البته استفاده از ماسک تمام صورت شرایط خاص خود را دارد. استفاده از این نوع ماسک‌ها در محیط‌هایی که کمبود اکسیژن دارند به هیچ عنوان مناسب نیست.
نحوه استفاده از ماسک شیمیایی تمام صورت به این شکل است که ابتدا باید از چفت و بست بودن و قرارگیری کامل آن روی صورت، قبل از رفتن به محیط آلوده مطمئن شوید. به بیان ساده نباید راهی برای استنشاق هوای آلوده باقی بماند. البته برای بازدم راحت، یک دریچه داخلی در این ماسک وجود دارد.
به طور کلی ماسک‌های تمام صورت به دو نوع تصفیه‌کننده هوا و ماسک هوا تقسیم می‌شوند. ماسک‌های تصفیه‌کننده هوا، ذرات آلوده را فیلتر می‌کنند. این نوع ماسک‌ها برای افرادی که دارای مشکلات تنفسی هستند بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا مشاغلی که در معرض آلودگی‌های شیمایی و گازهای سمی قرار دارند از ماسک‌های تمام صورت استفاده می‌کنند. ماسک تمام صورت هوا هم تامین‌کننده اکسیژن در مواقع بسیار حیاتی است. این نوع ماسک‌ها برای تامین هوا به منبع خاصی نیاز دارند. همچنین فعال شدن آن توسط خود فرد انجام می‌شود. انواع ماسک تمام صورت، باید به گونه‌ای باشند که مشکلی در بینایی و تنفس ایجاد نکنند. معمولا این ماسک‌ها را از مواد سیلیکونی نرم می‌سازند. این مواد بسیار نرم و راحت هستند.
بررسی تفاوت‌های ماسک نیم صورت و تمام صورت
بعد از آشنایی با هر کدام از این ماسک‌ها، نوبت به بررسی تفاوت بین ماسک تمام صورت و نیم صورت می‌رسد. با وجود این که هر دو ماسک از نظر کاربرد شباهت‌هایی باهم دارند، اما از نظر سازوکار کاملا از هم متفاوت هستند. در ادامه برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو ماسک را بررسی خواهیم کرد:
- اولین موردی که در مقایسه این دو ماسک متوجه آن می‌شویم، طراحی ظاهری است. ماسک نیم صورت همانطور که از عنوانش پیداست، تنها بخشی از صورت را می‌پوشاند. از طرف دیگر ماسک تمام صورت بینی، چشم، گوش و بخش بزرگی از صورت را احاطه می‌کند. به این ترتیب اصلی‌ترین تفاوت این دو ماسک در نوع پوشش آنهاست که باعث شده تا هر کدام کاربری خاص خود را داشته باشند.
- نحوه استفاده از ماسک نیم صورت و تمام صورت هم متفاوت است. ماسک نیم صورت بسیار راحت روی صورت قرار می‌گیرد و جداسازی آن بعد از استفاده هم بسیار ساده است. در صورتی که استفاده از ماسک تمام صورت کمی سخت‌تر است و به زمان و دقت بیشتری نیاز دارد.
- نحوه قرارگیری ماسک نیم صورت به گونه‌ای است که فشار زیادی روی صورت وارد نمی‌کند. به همین دلیل برای انواع فرم‌های صورت هم مناسب است.
- ماسک نیم صورت همراه با فیلتر شیمیایی روی صورت قرار می‌گیرد. به این ترتیب اجازه ورود هوای آلوده را به درون دستگاه تنفسی نمی‌دهد. از سوی دیگر ماسک تمام صورت با پوشاندن بخش بزرگی از صورت، باعث جلوگیری از صدمات احتمالی می‌شود.
به هر حال ماسک نیم صورت و تمام صورت هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. همچنین کاربرد این دو نوع ماسک تا حدود زیادی متفاوت است و برای هردو از فیلتر ماسک شیمیایی می توان استفاده کرد. به همین دلیل باید با توجه به شرایط و نیاز، یکی از آنها را انتخاب کرد. نوع شغل و صنعتی که در آن مشغول فعالیت هستید تعیین‌کننده انتخاب نوع ماسک خواهد بود.
کلام پایانی
ماسک نیم صورت و تمام صورت تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. هر کدام از این ماسک‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که کاربردهای خاص خود را دارند. به هر حال برخی مشاغل و محیط‌ها شرایطی را بوجود می‌آورند که استفاده از ماسک اجتناب‌ناپذیر می‌شود. برای مثال برخی مشاغل صنعتی فضای آلوده به مواد شیمیایی و گازهای سمی دارند. در این نوع فعالیت‌ها استفاده از ماسک ضروری است. این دو ماسک هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند و در موقعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. اصلی‌ترین تفاوت آنها در طراحی ظاهری است. به گونه‌ای که ماسک تمام صورت گوش و چشم و بینی را می‌پوشاند؛ در حالیکه ماسک نیم صورت چشم را تحت پوشش قرار نمی‌دهد.
